Λεξικό για μάστορες.

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΟΠΟΙΟΥΣ

¨       Σκάφος οργάνου: Το μέρος ενός έγχορδου μουσικού οργάνου που ενεργεί ως ενισχυτής της έντασης του ήχου, γιαυτό ονομάζεται και ηχητικό κιβώτιο.

¨       Μπράτσο: Είναι το μέρος του οργάνου που κατασκευάζεται από μονοκόμματο σκληρό ξύλο ή από ενώσεις σκληρού και μαλακού ξύλου και φέρει επάνω του την ταστιέρα στην οποία ο  μουσικός παράγει μελωδία. Ονομάζεται και μανίκι ή χέρι.

¨       Ταστιέρα: Ξύλινο λεπτό τεμάχιο σκληρού ξύλου συνήθως από έβενο που φέρει επάνω του μεταλλικά ενθέματα (τάστα) και κολλιέται στο μπράτσο του οργάνου.

¨       Τάστα: Μεταλλικά τεμάχια που τοποθετεί ο οργανοποιός όταν κατασκευάζει την ταστιέρα σε προκαθορισμένες θέσεις ανάλογα με την κλίμακα κατασκευής του οργάνου.

¨       Ηχητική τράπεζα: Ονομάζεται και καπάκι του οργάνου, πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό τμήμα  των εγχόρδων μουσικών οργάνων που κατασκευάζεται συνήθως από ξύλο ερυθρελάτης, από μονοκόμματο ή με δύο κομμάτια ξύλου και συγκολλείται επάνω στο σκάφος. Είναι ίσως από τα σημαντικότερα τμήματα ενός μουσικού οργάνου για την ηχητική του απόδοση.

¨       Καμάρια: Οι λεγόμενες τονικές μπάρες, λεπτά τεμάχια ξύλου που τοποθετούνται και συγκολλιούνται  κάτω από το καπάκι του οργάνου για την στατική του ενίσχυση αλλά και για την διαμόρφωση της ποιότητας του παραγόμενου ήχου.

¨       Στόμιο:  Η τρύπα που ανοίγεται στο καπάκι σε προκαθορισμένη θέση για την μετάδοση του ήχου στο χώρο.

¨       Χορδιέρα: Μεταλλικό συνήθως εξάρτημα που βιδώνεται στο κάτω μέρος του οργάνου για να συγκρατεί τις χορδές. Ονομάζεται και χορδοκράτης ή λύρα.

¨       Καβαλάρης: Λεπτή βέργα ξύλου που παίζει το ρόλο της γέφυρας σηκώνοντας τις χορδές τόσο διάστημα επάνω από την ταστιέρα όσο χρειάζεται για να ακούγεται καθαρός ο ήχος που παράγουν. Ο καβαλάρης επίσης μεταφέρει τις δονήσεις των χορδών στο καπάκι.

¨       Φιγούρα: Λεπτά φύλλα καπλαμά που φέρουν επάνω τους διάφορες παραστάσεις και έχουν κατασκευαστεί με την τεχνική της ενθετικής(μαρκετερύ) που σαν ενιαίο σύνολο τοποθετούνται στο καπάκι, είτε καλύπτοντας ένα τμήμα του είτε το σύνολο του από τον καβαλάρη και επάνω. Μια πολύ απλή φιγούρα που τοποθετείται  στο σημείο του καπακιού, εκεί που πέφτει συνήθως η πένα του οργανοπαίκτη, ονομάζεται πεναριά. Στις φιγούρες χρησιμοποιούνται και άλλα υλικά όπως  όστρακα και πλαστικά φύλλα (ασετόπαστες).

¨       Μαξιλάρι: Λεπτό κοκάλινο εξάρτημα που τοποθετείται στην αρχή της ταστιέρας και φέρει χαραγές για την τοποθέτηση των χορδών, λέγεται και μικρός καβαλάρης ή προσκέφαλο.

¨       Κεφαλή ή καράολο: Ξεχωριστό κομμάτι σκληρού ξύλου που συγκολλάται στην αρχή του μπράτσου και φέρει τα κλειδιά του οργάνου.

¨       Κλειδιά: Εξαρτήματα για την τάνυση και το κούρδισμα των χορδών συνήθως μεταλλικά ή ξύλινα.

¨       Κλίμακα κατασκευής οργάνου: Το μήκος της ελεύθερης χορδής από το μαξιλάρι ως το μεγάλο καβαλάρη.