Δευτέρα 31 Ιανουαρίου 2011

Η Ατζέντα του οργανοποιού.



Ξανά μαζί με την Ατζέντα του Οργανοποιού για τον μήνα Ιανουάριο.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ


ΣΤΗΛΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
ΣΤΗΛΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
Σε ποια κατηγορία εργαλείων χειρός ανήκει η πλάνη;
Στην κατηγορία εργαλείων που διαθέτουν κόψη.
Ποια είναι η βασική εργασία που φέρνουμε εις πέρας με την πλάνη;
Είναι η εργασία του πλανίσματος-δηλαδή η αφαίρεση ξυλομορίων από μια ξύλινη επιφάνεια.
Ποιες άλλες εργασίες μπορούμε να κάνουμε με μια πλάνη;
                     i.            Εξομάλυνση ανώμαλων ξύλινων επιφανειών και επιπέδωση τους.
                   ii.            Διαμόρφωση  ξύλινων ακμών.
                  iii.            Επιπέδωση εγκοπών.
                 iv.            Καθαρισμός παλαιών στρώσεων ξύλου.
                   v.            Καθαρισμός επιφάνειας ξύλου από στρώματα μπογιάς ή βερνικιού.
                 vi.            Πλάνισμα και καθαρισμός καμπύλων ξύλινων επιφανειών.
                vii.            Πλάνισμα εγκάρσιας τομής ξύλου.
              viii.            Πλάνισμα και διεύρυνση αυλακώσεων(γκινισιές).
                 ix.            Καθαρισμός ευθύγραμμων αρμών.

Ποια είναι τα κυριότερα μέρη μιας κλασικής ξύλινης πλάνης;
Η κλασική ξύλινη πλάνη αποτελείται από το ξύλινο κουτί  συγκράτησης, το πέλμα της , την εμπρόσθια λαβή της που ονομάζεται και κέρατο, την λάμα κοπής, την σφήνα συγκράτησης της λάμας, το προστατευτικό χεριού, το διακενό για την απομάκρυνση των ξυλομορίων ,βέβαια υπάρχουν και μεταλλικές πλάνες οι οποίες περιέχουν και κάποια επιπλέον εξαρτήματα κυρίως για την ρύθμιση της πλάνης, σε γενικές όμως γραμμές αυτά είναι τα μέρη και τα εξαρτήματα μιας τυπικής ξύλινης πλάνης.
Μπορείτε να αναφέρετε τους βασικούς κανόνες που πρέπει να τηρούμε κατά την χρήση της πλάνης χειρός;
·         Το τεμάχιο που θέλουμε να πλανίσουμε πρέπει να το στερεώσουμε σε κατάλληλη διάταξη(οδηγό πλανίσματος) ώστε να μπορέσουμε να το επεξεργαστούμε με ασφάλεια.
·         Πρέπει πάντα να δουλεύουμε με πλάνες των οποίων οι λάμες τους είναι καλά ακονισμένες.
·         Για κάθε ξεχωριστή περίπτωση πλανίσματος πρέπει να χρησιμοποιούμε και τον κατάλληλο τύπο πλάνης, για παράδειγμα, την κοίλη επιφάνεια του καπακιού του βιολιού δεν μπορούμε να την πλανίσουμε με την ίσια πλάνη, χρειαζόμαστε την πλάνη καμπυλώσεων και μάλιστα τον ειδικό τύπο violin makers.
·         Για τον χειρισμό της πλάνης: Με το αριστερό χέρι πιάνουμε την μπροστινή λαβή (κέρατο) και πιέζουμε κάθετα προς το τεμάχιο που επεξεργαζόμαστε, το δεξί χέρι τοποθετείται στο προστατευτικό χεριού στο πίσω μέρος της πλάνης είτε στην πίσω λαβή ανάλογα με τον τύπο της πλάνης και οδηγεί την πλάνη προς την φορά πλανίσματος.
·         Το πλάνισμα να γίνεται πάντα με την φορά των ινών (νερών) του ξύλου για να προκύπτει μια ομαλή και λεία επιφάνεια.
·         Η λάμα της πλάνης πρέπει να ακονίζεται σε ειδική πέτρα ακονίσματος με χρήση λαδιού ακονίσματος και με κυκλικές κινήσεις.
·         Τηρούμε πάντα όλους τους κανόνες ασφαλούς χρήσης για κάθε εργαλείο όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενες αναρτήσεις.

Ποιες είναι οι δύο βασικές μορφές ξυλείας που μπορούμε να βρούμε στο εμπόριο;
Η ακατέργαστη και η κατεργασμένη ξυλεία.
Ποια ξυλεία ονομάζουμε πριστή;
 Την ξυλεία που  έχει προκύψει από το πριόνισμα του κορμού του δέντρου στο πριστήριο.
Τι καθορίζει το όνομα του ξύλου που βρίσκουμε σε ξυλεμπορικά καταστήματα;
Οι διαστάσεις που λαμβάνει το ξύλο μετά την κατεργασία του στο πριστήριο είναι και αυτές που καθορίζουν και το όνομα με το οποίο το βρίσκουμε στο εμπόριο(δοκάρι, καδρόνι, μαδέρι, σανίδα, σκουρέτο).
Ποια είναι τα τρία βασικά ονόματα του ξύλου;
Κάθε ξύλο έχει και το δικό του βοτανικό όνομα, είναι δηλαδή η επιστημονική ονομασία του ξύλου έτσι όπως έχει καθοριστεί από την επιστήμη και μας παραπέμπει στην οικογένεια και το είδος του δέντρου. Υπάρχει επίσης η κοινή ονομασία του ξύλου που χρησιμοποιείται συχνά από όλους μας, για παράδειγμα λέμε  πως αυτό το ξύλο είναι πεύκο(κοινή ονομασία),τέλος υπάρχει και η εμπορική ονομασία που συνηθίζεται στον εμπορικό κόσμο του ξύλου και που κάποιες φορές μπορεί να είναι ταυτόσημη με την κοινή ονομασία του ξύλου.
Μπορείτε να αναφέρετε τις κυριότερες ονομασίες ξυλείας που καθορίζονται από την διατομή της;
·         Πέταυρα- έχουν πάχος 3 με 9mm και πλάτος μεγαλύτερο των 5cm.
·         Σκουρέτα- έχουν πάχος 10 με 15mm και πλάτος μεγαλύτερο των 10cm.
·         Σανίδες- έχουν πάχος μεγαλύτερο των 24mm και πλάτος πάνω από 10cm, το πάχος των σανίδων μπορεί να φτάσει και τα 38mm.
·         Καδρόνια- συναντούμε διατομές που κυμαίνονται από 40χ40mm έως 100χ100mm.
·         Δοκοί-με τετραγωνική ή ορθογωνική διατομή 12χ12cm ή 15χ15cm  ή 20χ26cm.
·         Μαδέρια- με πάχος 45-65mm και πλάτος 10-12cm.
·         Πήχεις- διάφορες διατομές 24χ24mm, 27χ27mm, 24χ33mm.

Ποιο μέρος του κορμού κατά την τομή του δίνει την καλύτερη ποιότητα πριστοτεμαχίων;
Το μέρος του εγκάρδιου ξύλου(καρδιόξυλο).
Πως κόβεται το ξύλο ως προς τον άξονα του κορμού;
Ως επί το πλείστον παράλληλα.
Πως λέγονται τα νερά του ξύλου που έχουν ομοιόμορφη πυκνότητα;
Ισόβενα.
Και εκείνα με ανομοιόμορφη πυκνότητα;
Επίκουρα ή πίκουρα.
Τι πυκνότητα νερών να προτιμάμε στην οργανοποιία;
Ισόβενα νερά, κυρίως στο καπάκι του οργάνου.
Πόσες φορές μεγαλύτερη είναι η αντοχή του ξύλου παράλληλα με τα νερά του (ίνες) από ότι κάθετα;
Τουλάχιστον 10 φορές.
Που βρίσκουμε το καλύτερο ξύλο σε σχέση με το ύψος του δέντρου;
Όσο πιο κοντά γίνεται προς το έδαφος(χαμηλά τμήματα κορμού).
Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τα κινησιακά φαινόμενα του ξύλου;
Πάντα.
Ποιο είναι το ποσοστό υγρασίας που πρέπει να έχει η ξυλεία για την κατασκευή μουσικών οργάνων;
Ένα εύρος μεταξύ 5%-11%,το οποίο και μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε με ένα ηλεκτρονικό υγρασιόμετρο ξύλου.
Ποιόν παράγοντα πρέπει να λάβουμε υπόψη για την ξυλεία πριν κάνουμε χρήση της στο εργαστήριο;
Η ξυλεία πρέπει να εγκλιματιστεί στο περιβάλλον του εργαστηρίου αρκετές εβδομάδες πριν ξεκινήσουμε τις κατασκευές μας και αυτό για να αποφύγουμε «ακραία» κινησιακά φαινόμενα.



Καλή εβδομάδα και καλό μήνα.

12 σχόλια:

  1. Γειααααααααααα σου φίλε Luthier!!!!!!!
    Συγχαρητήρια για την περίφημη ατζέντα σου!!!!!!
    Πέρνα κι από το σπιτάκι μου καμιά βολτίτσα!!!!!!
    Θα δεις κάτι που θα σε ενδιαφέρει!!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Τζέσσυ μου σε ευχαριστώ πολύ,το άρθρο σου για τις κιθάρες είναι υπέροχο!!! Τα λέμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μια ακομα πληρες και αναλυτικη αντζετα! Χαιρομαι το κουραγειο και την υπομονη σου φιλε luthierschool.Επισης λιγουρευομαι τον σκαφτο τζουρα κατω απο το προφιλ σου.Εαν εχεις περισσοτερες φωτος απο αυτο τον τζουρα, θα χαιρομουν να τις δω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλημέρα! Χρησιμότατες οι υποδείξεις σου, κρατώ αυτό που λέει ότι η αντοχή του ξύλου παράλληλα με τα νερά είναι 10 φορές μεγαλύτερη από ότι κάθετα... Πρακτικότατο! Μ' αρέσει που κάθε φορά που μπαίνω εδώ, όλο και κάτι μαθαίνω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Πέρασα απλά για να ευχηθώ κι εγώ (λίγο καθυστερημένα) καλό και δημιουργικό μήνα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Φίλε μου memories να είσαι καλά!Αυτός ο τζουράς είναι μια κατασκευή απο τις πρώτες μου πριν αρκετά χρόνια,δεν έχω άλλες φωτογραφίες,αυτήν την μοναδική φωτογραφία την έβγαλα λίγο πριν το φινίρισμα του οργάνου,δεν πειράζει όμως φίλε μου να είμαστε καλά και θα έχουμε το χρόνο να φτιάξουμε και άλλους τέτοιους τζουράδες,καλή συνέχεια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ευ αγωνίζεσθαι φίλε μου χαίρομαι που βρίσκεις χρήσιμα στοιχεία στο luthier school,τα λέμε σύντομα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γεια χαρα κι απο μενα!
    Σημερα αναλκαλυψα το blog σου αν και το αρθρο για το Σμυρνιο ρεμπετη κατι μου θυμισε....να εχω ξαναμπει αραγε;!!!
    Εχεις κανει παρα πολυ καλη δουλεια!!!
    Συνεχισε!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Αφήστε τα σχόλια σας,τις απόψεις σας,τις παρατηρήσεις σας, ακόμη και ενδεχόμενες απορίες ή ερωτήσεις σας,είναι χαρά μου να σας απαντήσω!Απαντώ πάντα σε κάθε νέα μου ανάρτηση!